Waarom
Vooraf incalculeren
Er is in Nederland steeds meer belangstelling voor de verduurzaming van huizen. Dit wordt gedaan door het plaatsen van zonnepanelen, door het isoleren van woningen en door het bouwen met duurzamere materialen. Een nieuwe ontwikkeling in de wereld van de duurzame bouw is het zogenaamde natuurinclusief bouwen. Natuurinclusief bouwen houdt in dat er bij de ontwerpen van een gebouw verblijven voor gebouw bewonende diersoorten worden opgenomen.
Inbouwstenen
Voorbeelden van natuurinclusief bouwen zijn inbouwstenen voor vleermuizen, gierzwaluwen en huismussen. Deze diersoorten verblijven normaal gesproken in kieren, spleten en open ruimtes van onze gebouwen. Doordat duurzame bouw vaak gepaard gaat met het aanbrengen van hermetisch afgesloten isolatiemaatregelen, gaan deze verblijfplaatsen hiermee vaak verloren. Bij écht duurzame nieuwbouw is het dus zaak om bewust bezig te zijn met het aanbrengen en inbouwen van schuilplaatsen voor dieren.
Mussen
Inbouwstenen voor huismussen kunnen het beste worden opgehangen op een hoogte van minimaal 2,5 meter op bij voorkeur de noordelijke of oostelijke gevel. Plaatsing onder een dakgoot kan een goede tactiek zijn, zodat de steen een groot gedeelte van de dag in de schaduw hangt. Het is belangrijk dat de temperaturen in de kast niet te hoog op kunnen lopen.
Gierzwaluw
Een voorbeeld van een diersoort die veel baat kan hebben bij het natuurinclusief bouwen is de gierzwaluw. Voor gierzwaluwen kan een inbouwsteen worden geplaatst op een hoogte van 3 meter, waarbij de invliegopening vrij van obstakels dient te worden gelaten. In verband met mogelijke regeninslag is het ook van belang de invliegopening op het noorden of het oosten gericht te houden.
Gierzwaluwen en huismussen zijn koloniebroeders. Er is daarom een grotere kans op bewoning wanneer er meerdere inbouwstenen in een ontwerp worden meegenomen. Omdat de mannetjes wel territoriaal kunnen zijn, is het belangrijk om bij huismussen een minimale afstand van 50 cm tussen de invliegopeningen van de stenen te houden. Voor gierzwaluwen moet er ongeveer 1 meter ruimte tussen de invliegopeningen van de inbouwstenen worden gelaten.
Vleermuizen
Voor vleermuizen is het verstandig om de inbouwstenen op een hoogte van minimaal 3 meter te plaatsen. Hierbij moet er ook gezorgd worden dat de vleermuizen een vrije aanvliegroute hebben om zo het verblijf te kunnen betreden. Vleermuizen hebben geen jaarronde verblijfplaats en maken graag gebruik van verschillende verblijfplaatsen met verschillende temperaturen. Zo zullen ze op koudere dagen eerder gebruik maken van een inbouwsteen die op het zuiden is gericht, en zullen ze op een warme zomerdag liever in een steen gaan zitten die is verwerkt in de noordgevel. Het slagingspercentage van inbouwstenen voor vleermuizen wordt dan ook groter naarmate er meerdere inbouwstenen op verschillende gevels in verschillende windrichtingen worden verwerkt.
Entreestenen
Een andere optie is het plaatsen van een entreesteen voor vleermuizen. Een entreesteen is een steen met een opening die in de buitenmuur wordt ingemetseld. Deze steen verleent de vleermuizen toegang tot de gehele spouw, waardoor de vleermuizen de woning zelfs kunnen gebruiken als winterverblijf.
De isolatie van duurzame woningen hoeft niet te lijden onder de plaatsing van inbouwstenen. Dit is afhankelijk van de plaatsing van de inbouwstenen. Door de inbouwstenen iets naar voren te halen uit de muur blijft er dezelfde hoeveelheid ruimte over voor isolatiemateriaal. Wat ook mogelijk is bij inbouwstenen voor vleermuizen, is de stenen op de gebruikelijke manier in de muur te plaatsen. Achter deze inbouwsteen zit normaal gesproken een dunnere laag aan isolatiemateriaal. Het dunnere stuk isolatiemateriaal kan worden vervangen door een stuk hoogwaardig isolatiemateriaal. Hiermee hoeft niet de hele spouwmuur geïsoleerd te worden, maar wel het gedeelte waar de inbouwsteen zich bevindt.
